سرمایه‌گذاری در ارزدیجیتال

با نگاهی اجمالی به نمودار می‌توان فمهید که در دراز مدت همواره بازار ارزهای دیجیتال درحال رشد بوده است. به‌طوری که ارزش کل بازار در دراوج قیمت‌های سال ۲۰۱۴، برابر ۱۴.۶ میلیارد دلار بوده. اما اکنون و بعد از دوسال ریزش و دوری از اوج قیمت‌های سال ۲۰۱۸، ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال حدود ۲۶۹ میلیارد دلار ارزش دارد.

این امر نشان‌دهنده این است که با بازار کاملا جدید و رو به رشدی طرف هستیم که به اصطلاح کارشناسان کاملا بچه است. البته از نگاه دیگری هم می‌توان به آینده بازار ارزهای دیجیتال نگاه کرد. به این شکل که ارزش این بازار را با بازارهای مالی و ثروت‌های بزرگ دنیا مقایسه کنیم.

چشم‌انداز گردش ثروت در جهان (۲۰۲۰)

براساس بروزرسانی این چشم‌انداز در سال ۲۰۲۰، میزان گردش ثروت در جهان به ترتیب زیر است:

• ارزش کل بیت‌کوین‌های جهان ۱۶۰ میلیارد دلار
• ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال (کریپتو کارنسی) ۲۴۷ میلیارد دلار
• ارزش کل سهام آمازون ۱.۲۲ تریلیون دلار
• ارزش کل سهام اپل ۱.۳۸ تریلیون دلار
• ارزش کل دلارهای در گردش ۱.۸۷ تریلیون دلار
• ارزش کل طلای جهان ۹ تریلیون دلار
• ارزش کل پول فیزیکی (داخل حساب بانک‌ها) ۴۰ تریلیون دلار
• ارزش کل بازار سهام (Stock Market) 80 تریلیون دلار
• ارزش کل کل ثروت جهان ۹۵ تریلیون دلار

او چشم‌انداز ده ساله بازار ارزهای دیجیتال را بسیار مثبت ارزیابی کرده و حتی اشاره کرد که بازار ارزهای دیجیتال، پتانسیل رشد تا چهل تریلیون دلار را هم دارد. اما نه در آینده‌ای نزدیک، بلکه باید به این بازار نوپا فرصت داد.

شاید جالب باشد که هم‌اکنون نیز می‌توانید در دنیا کشورهایی را پیدا کنید که بیشتر معاملات در آن کشور با بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال انجام می‌پذیرند. اکثر این کشورها از کاهش ارزش پول ملی و یا تحریم‌های گسترده و مشکلات اقتصادی فراوان رنج می‌برند. ونزوئلا یکی از همان کشورهایی است که مردم کشورش به همین علت، مبادله با ارزهای دیجیتال را به پول ملی خود ترجیح می‌دهند. در آینده نیز پیشبینی می‌شود که کشورهای پذیرنده ارزهای دیجیتال، بیشتر شوند.

آینده بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال

بیت‌کوین، اتریوم، لایت‌کوین، دش، لیسک و سایر ارزهای دیجیتال دربازار همگی نام شبکه‌های غیرمتمرکز پرداخت همتا به همتا در قالب دنیای ارزهای دیجیتال هستند که هرکدام به‌صورت مستقل رهکارهایی نوین را برای ارائه این خدمات به جهان امروز گدید آورده‌اند. در دنیای ارزهای دیجیتال به هریک از این پروژه‌ها یک رمز‌ارز (COIN) می‌گویند.

به دلیل این‌که سیستم‌ این رمز‌ارزها کمی پیچیده هستند، شاید توان درک آن برای نسل‌های گذشته مثل پدربزرگ و مادربزرگ‌هایمان کمی دشوار باشد. از این رو بیشتر قشر جوان از جوامع مختلف در دنیا به سمت این بازار جذاب کشیده شده‌اند.

قیمت بیت‌کوین در سال ۲۰۱۰، فقط ۰.۰۱ دلار بود، اما از آن زمان تا به‌حال با افزوده شدن علاقه‌مندان و سرمایه‌گذاران جدید به این حوزه، تا انتهای سال ۲۰۱۷ قمیت آن به ۲۰ هزار دلار هم رسید.

اکنون می‌توانیم درک کنیم با رشد این بازار، در آینده و ورود هر روزه سرمایه‌های جدید به بازار ارزهای دیجیتال، حتی عدد ۲۰ هزار دلار هم برای بیت‌کوین قیمت کمی محسوب می‌شود و بیت‌کوین این پتانسیل را دارد که به اعداد خیلی بالاتری هم دست یابد. البته همیشه باید در سرمایه‌گذاری‌ها جوانب احتیاط را هم درنظر گرفت. از آن‌جایی که این بازار یک بازار نوپا و رو به رشد است که هنوز به تکامل نرسیده، پس ممکن است با تغییرات بزرگی هم همراه شود که در این بین نواسانات شدیدی را نیز تجربه کنیم. به‌عبارت دیگر به‌دلیل این‌که هنوز بازار عمق مناسبی ندارد، ممکن است با خرید و فروش‌های بزرگ، قیمت آن نیز دچار نوسان‌های شدیدی بشود. به‌طور مثال در سال ۲۰۱۷ و در بازار صعودی ارزهای دیجیتال، در بعضی از مواقع بیت‌کوین در روز به‌اندازه ۱۰۰۰ دلار جابه‌جا می‌شد. شاید برای کسی که آن زمان تازه وارد بازار شده بود، این امر کمی غیر طبیعی بود. اما قدیمی‌های این بازار، از این روزها را قبلا هم تجربه کرده‌اند.

آقای «توماس فری» یکی از آینده‌‌پژوهان و استراتژیست‌های رده بالا در گوگل معتقد است که بیت‌کوین در مبادلات تجاری آینده نقش بسیار زیادی را خواهد داشت. به‌طوری که تا سال ۲۰۳۰  ارزهای دیجیتال به عنوان یکی از روش‌های معمول تبادل پول و کالا شناخته خواهند شد.

مشکلات ارزهای دیجیتال در آینده

اشاره کردیم که ارزهای دیجیتال بازاری نوپا و درحال رشد است، پس طبیعی هم است که تا زمانی‌که بخواهد به تکامل برسد، مشکلاتی هم بر سر راهش باشد. در ادامه به چند مورد از بزرگترین مشکلاتی که ممکن است چالشی برای آینده این بازار نیز محسوب شوند، اشاره می‌کنیم.

راحت نبودن نقدشوندگی

یکی از مشکلاتی که هم‌اکنون هم بسیاری از کاربران را دچار مشکل می‌کند، راحت نبودن شیوه استفاده و نقد کردن ارزهای دیجیتال است. درواقع بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال هنوز در بیشتر کشورها به عنوان راهی برای انتقال سرمایه جا نیفتاده است. هستند هنوز مردمی در دنیا که هنوز واژه بیت‌کوین به گوششان هم نخورده است. البته از نگاهی دیگر، همین موضوع می‌تواند فرصتی مناسب هم برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند.

عدم نظارت

نبودن هیچ سیستم نظارتی قانون‌گذاری شده، یکی‌دیگر از مشکلات بزرگ بازار ارزهای دیجیتال است. به‌طوری که خیلی از کلاهبرداران با تعریف پروژه‌های مصنوعی و با هدف تنها جذب سرمایه از سایر مردم جهان وارد این بازار می‌شوند. وقتی هم که مبالغ مورد نظرشان را جمع‌آوری کردند، پروژه را به حال خود رها کرده و متواری می‌شوند. اوج این کلاهبرداری‌ها را در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ با برگزاری ICO ها دیدیم. انتظار می‌رود با بازگشت بازار صعودی، مجددا شاهد ورود کلاهبرداران این‌چنینی باشیم.

آلودگی هوا

بله درست است بیت‌کوین، برخلاف آن‌چه که عموم فکر می‌کنند، به‌شدت روی آلودگی هوا و گرمایش کره زمین تاثیر گذاشته است. امروزه تب سودآوری پولدار شدن در ارزهای دیجیتال و ماینینگ بیت‌کوین، باعث شده تا هر روزه افراد بیشتری وارد این حوزه شوند. هرچه تعداد افراد بیشتری وارد حوزه ماینینگ شوند، سختی استخراج نیز بیشتر می‌شود؛ درنتیجه مقدار انرژی بیشتری نیز باید صرف شود. به نمودار زیر دقت کنید

در عکس فوق مشاهده می‌کنید که درست از زمان شروع بازار نزولی یعنی ابتدای سال ۲۰۱۸ تا کنون (۲۰۲۰)، سختی استخراج شبکه بیت‌کوین بیش از هفت برابر شده است و این درحالی است که قیمت بیت‌کوین در این مدت درحال ریزش بوده. این موضوع نشان‌دهنده این است که برای استخراج و نقل و انتقال بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال صدها هزار رایانه‌های پیشرفته و سخت‌افزارهای سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد، که سالانه مقدار زیادی آلودگی وارد محیط زیست کرده و حتی باعث گرم‌شدن بیش از حد کره زمین نیز می‌شوند. طبق نظر محققان، مقدار CO2 منتشر شده شده از آلودگی ماینینگ هر ساله، برابر با پرواز یک میلیون هواپیمای مسافربری بر فراز اقیانوس اطلس است.

آینده ارزهای دیجیتال در ایران

در دنیایی از به‌صورت تدریجی از جهان واقعی به جهان مجازی درحال مهاجرت است، ما هم باید سهمی از این آینده داشته باشیم. طبق آن‌چه که قبلا از پتانسیل رشد این بازار در آینده گفتیم، اگر اقتصاد ایران تنها ۱% از اقتصاد جهان را تشکیل ‌دهد، پس باید اکنون به تشکیل یک صندوق ETF با حداقل ۲۱۰ هزار بیت‌کوین موجودی فکر کرد. این عدد برای یک کشور عدد بسیار کوچکی محسوب می‌شود و باید تا زمانی‌که فرصت داریم بر روی آینده سرمایه‌گذاری کنیم. گرچه دولت هم نگرانی‌هایی در این زمینه دارد. و کسانی هم در این بین مخالف هستند. زیرا می‌گویند از ارزهای دیجیتال برای پولشویی و مقاصد غیر اخلاقی استفاده می‌شود. اما از هر تکنولوژی در جهان دو جنبه مثبت و منفی دارد که می‌توان از آن درجهت منفی هم استفاده کرد.

به‌عنوان مثال آیا به‌دلیل وجود سایت‌های غیراخلاقی در اینترنت، باید کلا اینترنت را از سبد ملی خانوار حذف کرد؟ یا باید با تدابیر اصولی، راه استفاده صحیح آن‌را به جامعه آموخت و از آن استفاده درست کرد؟ حال فکر کنید که اگر دولت استفاده از اینترنت را ممنوع می‌کرد چه اتفاقی برای پیشرفت علم در کشور می‌افتاد.